Узбакистон дар ҳоле ба интихоботи порлумонии 27 декабр омода мешавад, ки дар порлумони ояндаи ин кишвар 15 курсй барои «Ҳаракати экологии Узбакистон» дар назар гирифта шудааст.Яъне сарфи назар аз натоичи интихобот, 15 намоянда аз наҳзати мазкур вориди порлумони ин кишвар хоҳанд шуд. Дар шарҳи ин мавзуъ гуфта шудааст, ки «бо таваччуҳ ба аҳамияти мавзуи ҳифзи муҳити зист, саломати чомеа ва масоиле, ки ба манофеи кишвар ва тамоми мардум бармегарданд» фраксиюни экологии порлумони оянда фаъолиятҳои худро анчом хоҳад дод.
Ин иқдоми давлати Тошканд баёнгар аз азми чиддии Узбакистон дар пайгирй ва аммо агар саҳеҳтар бигуем, дар руёруйи бо сохтани неругоҳҳои барқи обй дар Қирғизистон ва Точикистон мебошад.Қарори маълум ахиран мақомоти узбак дар сатҳҳои мухталиф иддао мекунанд, ки сохти неругоҳҳои барқи обй дар болооби рудхонаҳо, яъне дар Қирғизистон ва Точикистон таҳдиде чиддй ба муҳити зист ва амнияти минтақа маҳсуб мешавад.Ин таҳаррукот дар шароите, ки Қирғизистон ва Точикистон бо тарроҳй ва ба марҳалаи ичро гузоштани барномаҳои миллй, сохтани неругоҳҳои азими барқи обиро дунбол мекунанд, беш аз ҳар замони дигаре шиддат гирифтааст. Ба вижа тайи ду соли ахир, мақомоти Узбакистон бо истифода аз нишастҳои мухталифи минтақайи ва чаҳонй, бар он шудаанд, кишварҳои дахлдор ва ниҳодҳои марбутаро мутақоид намоянд, ки сохтани неругоҳҳои «Қамбар ота» ва «Роғун» дар Қирғизистон ва Точикистон хилофи муқаррароти байналмилал буда, минтақаро дар маърази таҳдидҳои ғайриқобили пешбинй қарор медиҳанд. Дар ҳамин росто Тошканд то ин дам тавонистааст дар ду тарҳи муҳими Точикистон монеъ эчод кунад: Чинро аз сохтани неругоҳҳо дар рудхонаи Зарафшон ва ширкати «РусАл»-ро аз такмили неругоҳи «Роғун» мунсариф кард. Дар мавриди неругоҳи «Қамбар ота» низ фазосозиҳое анчом дод, ки то ҳадде дар барномаҳои такмили ин неругоҳ монеъ эчод кард. Охирин маврид аз иқдоми Узбакистон дар ростои монеътарошй дар раванди сохтани неругоҳҳо дар Қирғизистон ва Точикистон, суханронии Владимир Норов, вазири корҳои хоричаи ин кишвар дар нишасти Созмони амният ва ҳамкории Аврупо дар Афина - пойтахти Юнон 2 декабри соли чории милодй буд. Дар ин нишаст вазири корҳои хоричаи Узбакистон иддао кард, ки таҳдидҳои амниятй фақат терористон ва ё маводи мухаддир нест, балки таҳдидҳои экологй низ метавонанд суботу амнияти минтақаро халалдор кунанд. Вай иддао кард, ки дар қаламрави Созмони амният ва ҳамкории Аврупо таҳдидоти экологй ҳамасола дар ҳоли афзоиш ҳастанд.Ин мақоми узбак бо ишора ба фалокат дар неругоҳи Саяно Шушенски Русия (17 августи соли чорй) таъкид кард, ки такрори чунин ҳодиса дар неругоҳҳои Қирғизистон ва Точикистон дур аз эҳтимол нест.
Давлати Тошканд бо таъсиси фраксиюни экологй дар порлумон, чандин ҳадафро дунбол мекунад. Аввал ин ки чабҳаи мубориза бо тарҳҳои гидроэнергетикии ду кишвари ҳамсояро тақвият ва бо пешниҳоди қарорҳои порлумонй ба ниҳодҳои байналмилалй, қонунмандии иқдомоти худро дар он чи ки ҳифзи муҳити зист тавсиф мекунад, бештар асоснок кунад. Дуввум, гардонандагони сиёсатҳои Узбакистон бар ин боваранд, ки бо фаъол кардани фраксиюни экологй дар порлумон, нишондиҳандаи коройии мачлиси худро боло баранд ва ҳамзамон ин паёмро ба мардум илқо кунанд, ки намояндагони мардумй аз батни чомеа буда, бар манофеи умум меандешанд.Саввум, бо доғ кардани масъалаҳои экологй, зеҳни мардумро машғул дорад ва афкори умумиро дар дохили кишвар ва хорич аз он аз масоили муҳиме назири риояти меъёрҳои демократй ва озодиҳои шаҳрвандй, ки Тошкандро ҳамеша дар маърази интиқодҳои шадид қарор додааст, дур кунад. Ва чаҳорум ин ки бо ҳар роҳи мумкин дастёбии ду кишвари ҳамсоя ба истиқлолияти энержиро ба таъхир андозад.
Гуфтан ба маврид аст, ки «Ҳаракати экологии Узбакистон» тобистони соли 2008 дар авчи ироаи тарҳҳои гидроэнергетикй дар Қирғизистон ва Точикистон таъсис шуд. Раиси ин ҳаракат Бурй Алихонов, раиси собиқи кумитаи ҳифозати табиат, мебошад.Бино ба гузориши кумиссиюни марказии интихоботи Узбакистон «Ҳаракати экологии Узбакистон» ҳамроҳ бо аҳзоби халқй-демократй,миллй-демократй,сотсиал-демократии «Адолат» ва ҳизби либерал-демократ ичозатномаи ширкат дар интихоботи порлумонии 27 декабрро дарёфт карданд.Аммо мухолифони аслии давлати Ислом Каримов ҳизбҳои «Эрк» ва «Бирлик», ки умдатан дар хорич аз кишвар фаъолият мекунанд ҳақи ширкат дар ин интихоботро надоранд.Зеро тибқи конуни интихоботи Узбакистон, яке аз шартҳои ҳузур дар рақобатҳои интихоботй он аст, ки афрод бояд на камтар аз 5 соли охир дар қаламрави ин кишвар кор ва зиндагй карда бошанд.То ин дам 517 нафар номзад сабти ном шудааст, ки 135 нафар аз ҳизби либерал-демократ, 134 нафар аз ҳизби халқй-демократй, 125 нафар аз ҳизби миллй-демократй ва 123 нафар аз ҳизби сотсиал-демократ мебошанд. Бо таваччуҳ ба ин ки ҳамаи ҳизбҳои ҳозир дар интихобот аз сиёсатҳои давлат пайравй мекунанд, Тошканд бидуни ҳеч ташвиш ба интихобот меравад.
Иқдоми Узбакистон дар таъсиси фраксиюни экологй дар порлумон, вокунишҳоеро дар минтақа дар пай дошт.Аз чумла дар Точикистон ҳизби сотсиал-демократй эълом кард, ки дар қиболи иддаоҳои Узбакистон ҳимояти ҳуқуқии тарҳи сохтани неругоҳи «Роғун»-ро бар уҳда хоҳад гирифт.Раҳматулло Зоиров, раиси ин ҳизб рузи 8 декабр гуфт, ҳизби сотсиал-демократй, ки дар сафҳои худ теъдоди қобили таваччуҳе аз ҳуқуқшиносони зубдаро гирд овардааст, ин тавоноиро дорад, ки дар арсаҳои байналмилалй дар муқобили иддаоҳои Узбакистон биистад ва аз тарҳи неругоҳи «Роғун» ҳимояти қонунй ба амал оварад.
Давлати Точикистон ҳануз дар қиболи пешниҳоди ҳизби сотсиал-демократ вокунише нишон надодааст, аммо ин таҳаввул баёнгар аз он аст, ки дар Осиёи Марказй чанги дипломатй бар сари мавзуи баҳрабардорй аз манобеи обй дар ҳоли густариш аст.
Комментариев нет:
Отправить комментарий